COLUMN - Verhaal achter de Platenhoes - The Beatles – Abbey Road [1969]
Let op, voetgangers!
Een prachtig voorbeeld van een hoes waar geen informatie op staat. Toch weet bijna iedere muziekliefhebber dat het hier om ‘Abbey Road’ van de Beatles gaat.
Deze beeldbepalende hoes hoort zeker thuis in de bespreking van vijftig jaar popgeschiedenis. Bands als Pink Floyd namen dit concept over. Letters en logo’s verstoren alleen maar het grafisch ontwerp is de gedachte. Een sprekend beeld, zoals hier vier voetgangers op een zebrapad, is genoeg. Of neem de zwarte hoes met een prisma met lichtinval. ‘Dark Side of the Moon’ van Pink Floyd zal menigeen meteen roepen.
Deze hoes van de Beatles is vaak besproken, en toch denk ik nog een paar ‘geheimen’ te hebben ontdekt.
De Beatles hadden al door dat deze plaat hun laatste zou zijn. Een tijdje werd de Everest als titel overwogen – vernoemd naar het sigarettenmerk dat geluidstechnicus Geoff Emerick rookte –, maar de Fab Four hadden absoluut geen zin om naar de Himalaya vliegen alleen voor een coverfoto. Iedereen was al met zijn eigen ding bezig.
Dus kozen ze voor een makkelijke oplossing: een wandeling buiten, even snel de
straat oversteken en dan terug naar de studio. Paul McCartney tekende een schets die
fotograaf Iain Macmillan als leidraad kon gebruiken; McCartney koos ook de uiteindelijke foto – de enige waarop de Beatles in de pas marcheerden.
De studio lag aan Abbey Road, in de Londense deel City of Westminster. Het gebouw van EMI Records, en dan met name de legendarische Studio 2, is onlosmakelijk verbonden met de Beatles, die er in 1962 voor het eerst opnames maakten. In 1976 werd het omgedoopt tot Abbey Road Studio, waarschijnlijk vanwege het beroemde album. Sinds 2010 is het gebouw, inclusief het zebrapad, een monument.
Als je heel goed kijkt staat er ook een Amerikaanse toerist op de hoes. Paul Cole uit Florida is met zijn vrouw op vakantie in Londen. In plaats van haar die dag naar het museum te vergezellen, wandelt hij liever alleen door de stad. Hij maakt graag een praatje met de lokale bevolking. Een van hen is de bestuurder van de politieauto op de hoes. Cole heeft geen idee wie de Beatles zijn; hij vindt ze maar langharig tuig. Later herkent hij zichzelf op de hoes en wil hij in ieder geval zijn kinderen overtuigen van zijn twee vierkante centimeter roem: "Pak het vergrootglas en je zult zien dat ik het ben!"
De drie in het wit geklede mannen op de achtergrond boven McCartneys hoofd zijn stoffeerders die terugkomen van hun lunchpauze.
Tja, en dan Het Grote Complot. In september 1969 publiceerde ene Tim Harper een artikel met de titel Is Beatle Paul McCartney dood?, waarin hij suggereerde dat de Beatle eind 1966 was overleden en vervangen was door een dubbelganger. Vergeleken met de huidige complottheorieën lijkt dit onschuldig, maar in het paranoïde klimaat van het Amerika van die tijd bloeiden een aantal hardnekkige ‘bewijzen’ op. Bijvoorbeeld dat de Beatles zelf aanwijzingen over de dood van hun bassist verborgen hadden in songteksten en op albumhoezen. Zo ook op de hoes van ‘Abbey Road’. Linkshandige Paul rookt plotseling zijn sigaret met zijn rechterhand en loopt op blote voeten. Verdacht!
Al snel gaf het tijdschrift Life het sein veilig (“Paul is nog steeds onder ons”), maar de mythe dat Paul dood is, blijft tot op de dag van vandaag de ronde doen onder amateurdetectives.
Er is overigens ook een Abbey Road in de Londense wijk West Ham, met een eigen station aan de Docklands Light Railway. Om misverstanden te voorkomen, staat er een informatiebord op het station voor Beatlesfans met de mededeling dat ze bij het verkeerde station zijn uitgestapt.
De echte Abbey Road is sinds jaar en dag een bedevaartplaats voor fans en een trekpleister voor gewone toeristen in Londen. Uiteraard wil iedereen een foto (laten) maken tijden het oversteken, tot grote frustratie van de automobilisten van wie verwacht wordt dat ze stoppen voor het zebrapad. En het straatnaambordje is zo vaak gestolen dat ze nu op de muur geschilderd is in plaats van geschroefd. Voor wie toch bij het verkeerde Abbey Road uitstapt, is er nog altijd de live online webcam die 24 uur per dag - eight days a week – aan staat: https://www.youtube.com/watch?v=57w2gYXjRic
De Beatles-hype is een beetje aan mij voorbijgegaan. Ik was er te jong voor in 1969. Maar dit langharige tuig heeft wel de basis gelegd voor mijn liefde voor muziek. Bands als Yes en Genesis werden geïnspireerd door de muziek van de Beatles. En dankzij mijn ouders broers ben ik de latere muziek van de Beatles alsnog zeer gaan waarderen.
Over een paar weken ga ik naar Londen. Toch maar even naar Abbey Road gaan en een fotootje nemen. Die automobilisten moeten maar wachten.
Gerrit-Jan Vrielink