#

Nieuws

Nieuws overzicht
#

Verhaal achter de platenhoes: The Velvet Underground & Nico (1967) - The Velvet Underground

Een wereld zonder de hoes van The Velvet Underground & Nico is voor een platenverzamelaar moeilijk voor te stellen. De hoes is ontworpen door popartiest Andy Warhol. De eerste persing, met afpelbare bananenschil is een heilige graal onder de platenverzamelaars. Voor het geval de genitaliën-achtige vorm niet provocerend genoeg was voegde Warhol de uitnodiging toe: 'Peel slowly and see'. Onder de sticker kwam een roze, vleeskleurige vrucht tevoorschijn. Een redelijk exemplaar is tegenwoordig zeker €1000,- waard.

Voor Verve Records was de banaan echter een productienachtmerrie. Er was een speciale machine nodig om de hoezen te maken, wat een van de oorzaken is van het vertraagd uitbrengen van het album. Iemand moet daar met stapels albums hebben gezeten en de gele stickers van de bananenschil met de hand over het roze fruit hebben geplakt. Wat een werk. Daarom zijn er slechts een beperkt aantal exemplaren van deze hoes in de omloop. Al gauw werd ze namelijk vervangen door een standaardhoes zonder afpelbare bananenschil.

Warhols banaan – seksueel uitdagend en tegelijkertijd aan rotting onderhevig getuige de bruine vlekken - vat de decadente schoonheid van dit album perfect samen. Onder Warhols toeziend oog creëerde The Velvet Underground een 20e-eeuwse klassieker. Het is een van de meest gevierde en ambitieuze albums aller tijden. The Velvet Underground & Nico sneden uiterst controversiële onderwerpen aan: seksueel masochisme, prostitutie, drugsmisbruik en het genot van heroïne. Critici haatten het album en zagen het als een verdoorgevoerde grap van Warhol. Door de verwijzingen naar drugs en seks werd het album verboden op de radio en in veel platenwinkels.

De slechte opnametechniek kwam de verkoop ook niet ten goede. Andy Warhol besteedde meer tijd aan de hoes dan aan de productie van de plaat. Het album plaat werd in een acht uur durende sessie opgenomen in New York. De harde teksten van gitarist en zanger Lou Reed maakten de muziek beklemmend. Venus in Furs bijvoorbeeld is een sensueel loflied op sadomasochisme, waarbij de eentonige altviool van John Cale beurtelings streelt en uithaalt als een zweep. Toch konden de Velvets ook betoverend mooie muziek maken; luister maar eens naar het getingel van het muziekdoosje in Sunday Morning.

In het begin kocht vrijwel niemand het album, maar, zoals toetsenist en producer Brian Eno ooit opmerkte, wie dat wel deed, richtte meteen een eigen band op. Bands als Talking Heads en Joy Division zijn veel verschuldigd aan het ruwe minimalisme van The Velvet Underground.

De samenwerking tussen Andy Warhol en The Velvet Underground begon toen een vriend van Andy Warhol, Gerald Malanga, hem meenam naar een concert. Malanga overtuigde Warhol dat hij zich in het rockmanagement moest gaan verdiepen. Warhol nam de band aan, stelde ze voor aan topmodel en zangeres Nico uit Duitsland. Hij betaalde ze voor hun apparatuur en ze mochten repeteren in Andy Warhols Factory. Ze werden de centrale attractie in Warhols ‘Exploding Plastic Inevitable’ multimedia shows in The Factory.

‘De banaan ging zijn eigen leven leiden", zei Velvets-zanger Lou Reed ooit. Het Bananen-schilderij heeft vele muren van studentenholen versierd. Inclusief die van mij. Popart vierde hoogtij in mijn studententijd. Popart was een kunststroming die zich afzette tegen elitaire kunst die in het museum hing en alleen maar betaalbaar was voor mensen met veel geld. Het stond symbool voor vrijheid en politiek gevoelige thema’s als de zinloosheid van oorlog voeren.

De albumhoes werd ook onderwerp van een rechtszaak. In 2012 dienden de bandleden een aanklacht in met het argument dat de banaan 'een symbool' is geworden van de ter ziele gegane band en dat de Andy Warhol Foundation géén auteursrecht heeft op het banaan-design. Ze eisten dat de Warhol Foundation stopte met het gebruik van de afbeelding op producten zoals iPod-covers, en wilden geld zien voor de eerdere licenties.

The bandleden verloren de rechtszaak. De banaan staat nog fier overeind, inclusief bruine plekken.  

Gerrit-Jan Vrielink

OP DE HOOGTE BLIJVEN

MELD JE AAN VOOR DE NIEUWSBRIEF EN ONTVANG INSPIRATIE, NIEUWS EN DE AGENDA DIRECT IN JE MAILBOX.

Naar inschrijven