Verhaal achter de platenhoes - To the Hilt (1976) - GOLDEN EARRING

"Voor hetzelfde geld had zanger Barry Hay van de Golden Earring in 1975 gekozen voor het foto-ontwerp dat uiteindelijk de hoes van Pink Floyd 'Wish You Were Here' bepaalde. De twee mannen die elkaar de hand schudden, waarvan er één in vuur en vlam staat. Golden Earring, een stel zeer goede muzikanten uit Den Haag. Barry Hay spant de kroon van het stel qua creativiteit. Hij is het brein achter de teksten, hoezen en het bedenken van megahits. Bekend van zijn hitsige zang. Maar ook de andere bandleden zijn topmuzikanten met vette gitaarlicks van George Kooymans, opzwepende drumsolo's van Cesar Zuiderwijk en de strakke baspartijen van Rinus Gerritsen. En op deze plaat het toetsenspel en arrangementen van toetsenist Robert Jan Stips. Juist dat maakt deze plaat zo bijzonder. To the Hilt wordt wel als de meest progressieve rock-lp van de Golden Earring beschouwd. Zoals gezegd kwam het hele idee van de hoes van To the Hilt van Barry Hay. Na de lp Moontan met de hit 'Radar Love' was de Golden Earring een internationaal befaamde band geworden. Het Engelse designbureau Hipgnosis was in de jaren zeventig hét bureau van platenhoezen. Hay zag het wel zitten als Hipgnosis ook een hoes voor de Golden Earring wilde ontwerpen. En zo reisde hij af naar Londen. Daar kon hij kiezen uit verschillende foto-ontwerpen. De vier foto's van een knullige detective sprak hem wel aan. De foto's van de twee handenschuddende mannen kon hij ook meenemen naar Nederland. Na overleg werd met de andere bandleden werd er toch voor 'de detective' gekozen. Niet wetende dat 'de handenschuddende mannen' later één van de bekendste hoezen uit de popgeschiedenis zou worden. Maar Barry Hay had de titelsong 'To the Hilt' in gedachte en daar pasten de andere foto's beter bij. De tekst van het titelnummer gaat in grote lijnen over dat je in je leven tot het uiterste moet gaan. Misschien maak je daarmee vijanden. Maar je weet zeker dat je spijt krijgt tijdens je laatste gedachten als je met je hoofd vastgeketend bent op de spoorrails. Spijt dat je niet tot het uiterste bent gegaan, en dat je alleen maar voor je uit hebt zitten staren. De vier foto's van de hoes doen mij denken aan inspecteur Clouseau (do you have a reum?) uit de beroemde Pink Pantherfilms. Hij ging ook vaak tot het uiterste, zonder dat hij doorhad dat hij allerlei vijanden maakte. Zijn vijanden wilde hem graag vastketenen aan een spoorrails (voorkant van de hoes), hem ondersteboven aan een vlaggenstok van een flatgebouw hangen, hem in mootjes zagen met een cirkelzaag (de twee foto's van de binnenhoes), of in beton gieten om hem vervolgens aan de haaien te voeren (de achterkant van de hoes). De hoes en de plaat raakten een beetje in de vergetelheid omdat er geen grote hit op staat. En dat was toch wel het kenmerk van Golden Earring. Regelmatig grote hits scoren. 'Radar Love', 'When the Lady smiles', 'Twilight Zone' om er maar een paar te noemen. Maar in de periode na Moontan koos Golden Earring voor een meer progressievere sound met langere solo's. Want dat past ook bij de Golden Earring; nieuwe wegen inslaan, de muzikale horizon verbreden. De Haagse mannen kenden Robert Jan Stips van Supersister goed. Stips was namelijk ook geboren en getogen in Den Haag. Toen ze hoorden dat Supersister ging stoppen, zocht drummer Cesar Zuiderwijk gelijk contact met hem op. En toen gitarist George Kooymans met een Minimoog synthesizer kwam aandraven was Stips gelijk verkocht, want zelf had hij nog niet zo'n apparaat. Synthesizers waren in die tijd, begin jaren zeventig, in opkomst in de popmuziek. Het was even wennen voor Robert Jan Stips om in een rockband te spelen. Golden Earring hanteert maatsoorten volgens een strak stramien. Stips was gewend om met Supersister alles te doen wat op het conservatorium verboden was. Hij was specialist in het bedenken van bizarre maatsoorten en kon onverwachte geluiden uit zijn Farfisa-orgel halen. Maar ook Stips wilde de muziek zo breed mogelijk benaderen en legde zich toe op de strakke maatsoorten en arrangementen voor deze plaat. Het gekke in de popmuziekwereld is dat het niet altijd gewaardeerd wordt als je als bandlid naar een andere groep overstapt. Een beetje vergelijkbaar als je van Feyenoord naar Ajax gaat als voetballer. Critici keken raar op toen Stips de overstap maakte van Supersister naar de Golden Earring. Het leverde wat mij betreft de twee beste lp's (Switch en To The Hilt) op van de Golden Earring. Maar ook daar zullen critici het niet mee eens zijn. Na drie jaar beseften de mannen van Golden Earring dat ze toch weer een hit moesten scoren. En dat paste niet helemaal in het straatje van Robert Jan Stips. Ze bedankten hem voor de goede diensten en hij richtte samen met saxofonist Bertus Borgers Sweet d'Buster op. Golden Earring ging verder aan de slag met Grab it for a second. Het is raar hoe de geschiedenis kan lopen. Wat zou er gebeurd zijn als Golden Earring voor die andere foto's had gekozen? Was To the Hilt dan wel beroemd geworden? We zullen er nooit achter komen. Golden Earring scoorde in 1983 weer een megahit met 'When the Lady Smiles', Pink Floyd steeg tot eenzame hoogte. Designbureau Hipgnosis maakte nog vele iconische platenhoezen. To the Hilt verdween naar de achtergrond, maar dat verdient deze plaat niet. Ik laat de hoes regelmatig aan kennissen zien. Dan erkennen dat het een kunstwerkje is. Vaak beginnen ze te glimlachen als ik het verhaal vertel over de stuntelige detective die in zeven sloten tegelijk loopt. Het nummer 'Violins' met het prachtige arrangement van Stips speelt dan op de achtergrond."
Door Gerrit-Jan Vrielink
Met dank aan Robert Jan Stips